Asya ve Avrupa bölgesinde sıkça görülen şimşir ağacının 70'den fazla türü vardır. Bonsai sanatında hak ettiği yeri tam olarak bulamamış olsa da bu sanata çok uygun bir türdür. Hızlı gelişen, kolay geri sürgün veren, budamayı ve diğer ağır işlemleri kolayca tolere edebilen bir türdür. Ülkemizde doğal olarak yetişen türler B. balearica (Ada Şimşiri) ve B. sempervirens (Adi Şimşir)'dir.
Konumlandırma - Dış mekanda yarı gölge ya da tam güneşli yerlerde rahatlıkla yaşarlar. En iyi gelişim için çok aydınlık yerlerde doğrudan güneş almayan yerlerde konumlanmalıdırlar. Güneş altında yapraklarında renk değişikliği (koyu kahverengi) olursa gölgeye alınarak gelişimleri izlenmelidir. Sık sık yer değiştirilmesinden rahatsız olurlar. Genel olarak şimşir türleri soğuğa ve dona dayanıklıdır. Ancak, Çin şimşiri (B. harlandii) 2 (C) derecenin altındaki soğukları kolay tolere edemezler. Yazın hava sıcaklıklarının yükseldiği ve güneşin tepede olduğu zamanlarda gölgelik altına alarak öğlen sıcağından korumak gerekir. Korunma yapılmazsa yapraklarda yanma meydana gelebilir.
Sulama - Toprağının kurumasına biraz müsaade edip öyle sulanmalıdır. Sürekli ıslak kalan toprak karışımlarında kök çürümesi yaşayabilirler. Susuzluğu az da olsa tolere edebilir.
Gübreleme - Büyüme döneminde 2-3 haftada bir gübrelenmelidirler. Sıvı ya da yavaş salınımlı katı gübre kullanılabilir. Gelişimleri hızlıdır fakat kalınlaşmaları yavaştır.
Budama - Ağır budama kış aylarının sonlarında, büyüme dönemi başlamadan yapılmalıdır. Büyüme döneminde şekil verme adına dal ve büyük yaprakların budaması yapılabilir. Telleme yılın her zamanı yapılabilir. Ancak bahar ve yaz aylarında yapılması en uygunu olacaktır. Gelişimleri hızlıdır fakat kalınlaşmaları yavaştır. Küçük yaralar kolayca kapanabilirken büyük yaraların kapanması uzun yıllar alabilir. Bu sebeple bu bölgeler ölü dal/gövde (jin/shari) olarak değerlendirilebilir. Gelişim döneminde kes-büyüt-kes formülü uygulanarak hem kalınlaşma hem de geri sürgün almak kolaylaşır.
Saksı Değiştirme - Standart bonsai toprağı karışımı kullanılarak yılda bir ya da iki yılda bir saksı değişimi yapılmalıdır. İlkbaharın başlarında yeni sürgün vermeye başladığında saksı değişimi yapılmalıdır. Tüm kökler açığa çıkarılabilir, hatta suyla yıkanabilir. Yamadori yapılacak ağaçlar için Mart - Nisan uygun zamandır.
Çoğaltma - Çelik yöntemiyle ya da tohumdan çoğaltılabilir. Tohumdan yetiştirilmek istenirse tohumlar ilkbahar ya da sonbaharda dışarıya ekilmelidir. İlkbaharın ortalarında havai köklendirme de yapılabilir. Çelikler sera ortamında kolayca köklenirler.
İlaçlama - Yaprak bitleri, koşnil, mantar ve diğer kök hastalıkları ortaya çıkabilir. Birer hafta arayla toplam 3 hafta insektisit kullanarak önlem alınabilir. 2 hafta süreyle de aynı şekilde mantar ilacı da kullanılabilir.
Yazımızın bazı kısımları Sn.Fevzi İlhan tarafından revize edilerek düzeltilmiştir.
anahtar kelimeler: "şimşir bonsai bakımı", "bonsai sanatı", "bonsai nedir", "bonsai nasıl yapılır", "bonsai nasıl yaşar", "bonsaiye nasıl başlanır"
Bonsai Seika (bonsaiseika.com) sayfasında yayınlanan bütün yazılar birçok farklı kaynaktan derlenerek, yazarın sahip olduğu naçiz tecrübeler yazıya dökülerek hazırlanmıştır. İzinsiz ve onaysız kopyalanması, kaynak gösterilmeden alıntılanması yasaktır, emek hırsızlığıdır.
All the blog readings covered in Bonsai Seika (bonsaiseika.com) are the compilation of the information from various sources and the humble experiences of the author. It is not allowed to copy or cite without permission and citation. It is another form of plagiarism.
Comments